Sai phạm nối tiếp sai phạm
Thời gian qua, không ít khách hàng ở các dự án BĐS yêu cầu chủ đầu tư xuất hóa đơn VAT sau các đợt đóng tiền theo tiến độ nhưng chủ đầu tư (CĐT) viện đủ lý do trì hoãn. Đằng sau đó là nhiều sai phạm liên quan đến xuất hóa đơn GTGT đối với hoạt động kinh doanh BĐS.
Trao đổi với PV, ông Trần Mạnh Hùng chuyên gia tư vấn thuế Công Ty TNHH Tư vấn AFA cho biết: “Đa số các công ty hiện nay đã xuất hóa đơn GTGT nhưng thường ghi sai phần chịu thuế giá trị gia tăng (GTGT). Theo quy định phần đất thuộc đối tượng không chịu thuế, phần xây dựng mới chịu thuế GTGT nhưng các công ty thường ghi tổng giá trị chịu thuế GTGT bao gồm cả phần giá trị đất. Theo quy định thì công ty đã thu dư phần thuế GTGT của phần đất.”
Ảnh minh họa
Cũng theo ông Hùng, việc “thu dư” dẫn đến người mua nhà bị thiệt. Công ty thu dư thực tế cũng đã kê khai thuế và nộp cho nhà nước nên nhà nước có lợi (do thu được nhiều thuế hơn). Công ty thực chất cũng không có lợi trong việc thu dư này.
Tuy nhiên, thực tế cũng có doanh nghiệp cố tình thu dư thuế GTGT rồi bỏ túi. Theo ông Đỗ Quốc Thắng, người mua căn hộ tại dự án 4S - Riverside Garden, thì số tiền CĐT “gian lận” thuế GTGT của các hộ dân trong chung cư có thể lên đến 4 tỷ đồng.
Bên cạnh việc “thu dư” thì chậm xuất hóa đơn GTGT cũng là sai phạm khá phổ biến tại các dự án BĐS. Luật sư Lê Văn Huyên, Đoàn Luật sư TP HCM cho biết: “Theo quy định tại Khoản 4 Điều 8 Thông tư 219/2013/TT-BTC thì thời điểm xác định thuế GTGT đối với hoạt động kinh doanh bất động sản, xây dựng cơ sở hạ tầng, xây dựng nhà để bán, chuyển nhượng hoặc cho thuê là thời điểm thu tiền theo tiến độ thực hiện dự án hoặc tiến độ thu tiền ghi trong hợp đồng. Các văn bản hướng dẫn trước đây như Thông tư 129/2008/TT-BTC, Thông tư 06/2012/TT-BTC đều quy định tương tự. Vì vậy, quy định về việc xuất hóa đơn GTGT theo từng đợt thu tiền như trên có hiệu lực từ ngày 18/01/2009 (thời điểm Thông tư 129/2008/TT-BTC có hiệu lực thi hành).” Nếu CĐT chậm xuất hóa đơn thì đồng nghĩa chiếm dụng thuế GTGT của nhà nước.
Ông Trần Mạnh Hùng chuyên gia tư vấn thuế Công Ty TNHH Tư Vấn AFA phân tích thêm: “Khi chủ đầu thu tiền cho dù không xuất hóa đơn nhưng thường có phiếu thu – ký tên – đóng dấu nếu có tranh chấp vẫn căn cứ vào phiếu đó mà không nhất thiết phải có hóa đơn GTGT. Tuy nhiên, nếu người mua muốn bán lại tài sản đó cho người khác thì khi tính thuế Thu nhập cá nhân sẽ bị thiệt vì khi lấy Giá bán trừ Giá mua lại không có hóa đơn GTGT để xác định là giá mua (giá vốn) nên sẽ bị áp thuế TNCN 2% cho dù họ bán lỗ. Nếu có hóa đơn GTGT thì họ được tính giá vốn và được áp theo mức thuế 25% x lợi nhuận – nếu âm thì không phải nộp.”
Gian nan câu chuyện đòi tiền
Câu chuyện “Khách hàng đầu tiên kiện CĐT đòi lại thuế GTGT” mà Báo VietNamNet đã thông tin hiện vẫn chưa có hồi kết. Theo chị Thủy, người đâm đơn kiện, buổi hòa giải đầu tiên, chủ đầu tư đã vắng mặt không có lý do. Sau đó liên lạc lại với tòa án thì tòa cho biết vẫn chờ thông tin trả lời của cơ quan quản lý thuế.
Luật sư Nguyễn Văn Trường, trưởng văn phòng luật sư Trường cho biết, hiện có nhiều khách hàng yêu cầu văn phòng tư vấn đòi lại tiền thuế GTGT mà CĐT đã thu dư. Bản chất sự việc không phức tạp, nhưng chủ đầu tư tìm lý do cố gắng làm khách hàng nản và bỏ cuộc.
Thực tế, ngoài việc thu dư, nhiều CĐT không xuất hóa đơn theo mỗi đợt thu tiền mà đợi lúc làm hồ sơ ra sổ hồng mới xuất 1 lần. Thậm chí CĐT thu trước tiền thuế GTGT của 2% - 5% số tiền đợt cuối mà khách hàng phải thanh toán khi nhận sổ. Sai phạm này đa phần khách hàng không biết khi làm việc với CĐT.
Theo luật sư Nguyễn Văn Trường, đối với những CĐT thiếu uy tín kết quả các buổi gặp gỡ hòa giải thường chẳng đi tới đâu, khách hàng nào kiện thì họ tuyên bố sẵn sàng hầu tòa để trì hoãn trả lại tiền cho khách hàng. Do đó, ngoài việc ủy quyền cho luật sư thưa kiện người dân cũng có thể đề nghị Cục Thuế can thiệp để trả lại quyền lợi chính đáng của mình.
