Trả lời Văn phòng Chính phủ, Bộ Tài chính vừa có văn bản trình bày quan điểm về dự án cao tốc Bắc - Nam phía Đông.
Bộ GTVT cho biết, chưa thể khẳng định ngay việc đấu thầu chọn nhà đầu tư sẽ thành công. Thực tế, ngành GTVT đã đấu thầu chọn nhà đầu tư dự án đường vành đai 3 Tp.HCM đoạn Tân Vạn - Nhơn Trạch và cao tốc Dầu Giây - Phan Thiết… nhưng không thành công.
Vì vậy, Bộ GTVT cho rằng, vẫn sẽ thực hiện GPMB theo kế hoạch nếu tổ chức đấu thầu nhưng không chọn được nhà đầu tư. Theo đó, gần 42.000 tỷ đồng vốn trái phiếu Chính phủ sẽ triển khai đầu tư một số dự án thành phần cấp bách theo hình thức đầu tư công thuộc đoạn Dầu Giây - Phan Thiết và đoạn Ninh Bình - Thanh Hóa.
Cơ quan chức năng sẽ lựa chọn nhà đầu tư theo hình thức nhượng quyền vận hành, khai thác sau khi đầu tư công. Các đoạn tiếp theo sẽ được tiếp tục đầu tư bằng nguồn vốn thu được này.
 |
| Bộ Tài chính bày tỏ lo ngại về tính khả thi của dự án cao tốc Bắc - Nam |
Ngoài ra, Bộ GTVT cũng đề nghị giao 2 công ty có 100% vốn nhà nước là Tổng công ty Cửu Long (CIPM) và Tổng công ty phát triển đường cao tốc Việt Nam (VEC) huy động nguồn lực để đầu tư một số dự án thành phần.
Mặc dù vậy, theo đánh giá của Bộ Tài chính, dự án cao tốc Bắc - Nam không có tính khả thi đồng bộ để triển khai. Hiện nay, năng lực của CIPM và VEC còn rất hạn chế. Ngân sách Nhà nước thực tế vẫn đang phải tạm ứng để trả nợ những khoản vay đã đến hạn của các dự án được đầu tư bởi VEC. Thậm chí, do VEC không đủ khả năng để trả nợ, một số khoản vay đã chuyển sang cấp phát.
Trong khi đó, chủ yếu, CIPM vẫn giao quản lý những dự án dùng vốn ngân sách Nhà nước. Bộ Tài chính nêu quan điểm, việc giao cho CIPM và VEC huy động nguồn lực để đầu tư các đoạn tuyến trong dự án là khó khả thi.
Do đó, Bộ Tài chính đề nghị cân nhắc không đưa vào báo cáo nghiên cứu tiền khả thi trình Quốc hội nội dung giao VEC và CIPM huy động nguồn lực để đầu tư.
Cùng với đó, với các dự án thành phần dự kiến làm theo hình thức BOT, Bộ GTVT cũng được Bộ Tài chính giao nhiệm vụ bổ sung đánh giá tính khả thi tài chính của những dự án này. Bộ Tài chính cũng đề nghị thực hiện những dự án khó thực hiện theo hình thức PPP (hợp tác công - tư) sang hình thức đầu tư công.
Về mức giá sử dụng đường bộ, trong báo cáo nghiên cứu tiền khả thi dự án, Bộ GTVT đã đề xuất chấp thuận cơ chế trong báo cáo nghiên cứu tiền khả thi và hợp đồng dự án cần xác định ngay mức tăng giá dịch vụ; mức giá trong hợp đồng là không thay đổi.
Tuy nhiên, Bộ Tài chính khẳng định, trong những văn bản góp ý, do chưa phù hợp với thẩm quyền cũng như quy định giá sử dụng đường bộ nên cơ quan này đã đề nghị không đưa nội dung trên vào báo cáo Quốc hội. Bộ GTVT chịu trách nhiệm trước Quốc hội, Chính phủ về đề xuất mức giá sử dụng đường bộ đối với dự án đường bộ cao tốc Bắc - Nam.
Theo Bộ Tài chính, công trình trên có tổng cộng 20 dự án thành phần. Trong đó, 11 dự án được thực hiện trong giai đoạn 2017-2020. Trong 11 dự án này, có 3 dự án thực hiện theo hình thức đầu tư công và 8 dự án theo hình thức BOT (xây dựng - kinh doanh - chuyển giao).
