Hơn 215 dự án khiếu nại, 108 dự án xảy ra tranh chấp
Báo cáo cũng chỉ ra, trong đơn thư gửi về Bộ Xây dựng và 43 báo cáo của địa phương, có 215 dự án có khiếu nại, tranh chấp. Trong đó, có 108 dự án tranh chấp giữa cư dân với chủ đầu tư hoặc giữa các chủ thể liên quan thuộc dự án; 107 dự án còn lại có khiếu nại, tranh chấp về việc bồi thường giải phóng mặt bằng, thu hồi đất và những nội dung dân sự khác (không thuộc phạm vi báo cáo).
Những vấn đề tranh chấp liên quan đến: kinh phí bảo trì phần sở hữu chung; phần diện tích sở hữu chung, riêng; chất lượng công trình; kinh phí quản lý, vận hành; tổ chức hội nghị nhà chung cư lần đầu; hợp đồng mua bán căn hộ; cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất và một số tranh chấp khác trong quá trình quản lý sử dụng, vận hành.
Tình trạng tranh chấp tại các chung cư diễn ra phức tạp
trong thời gian gần đây. Ảnh: Vietnamnet
5 nguyên nhân dẫn đến tranh chấp
Bộ Xây dựng cũng đã chỉ ra 5 nguyên nhân dẫn đến tình trạng khiếu kiện, tranh chấp.
Thứ nhất, một số quy định về quản lý, sử dụng chung cư chưa đủ rõ, như cách tính diện tích lô gia, diện tích căn hộ, diện tích chung - riêng... Ngoài ra, chế tài xử phạt hành vi vi phạm vẫn chưa phù hợp với yêu cầu quản lý.
Thứ hai, một số chủ đầu tư chưa đủ năng lực để làm dự án, vi phạm quy định của pháp luật về nhà ở, xây dựng, kinh doanh bất động sản, PCCC... Một số chủ đầu tư chỉ chú trọng đến lợi nhuận mà chưa quan tâm đến nghĩa vụ sau bán hàng, không công bố đầy đủ thông tin về dự án và những thay đổi của dự án khi thực hiện.
Thứ ba, người mua không xem hết những nội dung thỏa thuận trong hợp đồng mua bán đã ký, đặc biệt là những thỏa thuận về quyền và nghĩa vụ của các bên khi nhận bàn giao nhà. Cũng có trường hợp luật pháp đã có quy định giải quyết nhưng người mua không tìm hiểu kỹ hoặc không nhờ chuyên gia pháp luật tư vấn, từ đó đưa ra những yêu cầu không hợp lý, không đúng quy định...
Thứ tư, vai trò quản lý của chính quyền địa phương và cơ quan chuyên ngành tại một số nơi chưa tốt; chưa làm tốt công tác tuyên truyền, hướng dẫn pháp luật để mọi người hiểu và áp dụng (gồm quyền, nghĩa vụ và chế tài xử lý theo quy định của pháp luật về nhà ở, pháp luật về dân sự, pháp luật về hành chính…).
Những hành vi vi phạm trong việc quản lý, vận hành chung cư trên địa bàn chưa được phát hiện, xử lý kịp thời. Công tác kiểm tra, xử lý các sai phạm chưa được coi trọng, chưa sát sao đôn đốc, giải quyết mâu thuẫn từ khi phát sinh dẫn đến tranh chấp kéo dài...
Thứ năm, vai trò của chủ đầu tư, ban quản trị, đơn vị quản lý vận hành và ý thức của người sử dụng chưa đáp ứng mô hình quản lý, sử dụng nhà chung cư. Các chủ thể chưa đối thoại, hòa giải các lợi ích cục bộ để hài hòa lợi ích giữa các bên.
Trước diễn biến phức tạp này, Bộ Xây dựng kiến nghị Thủ tướng Chính phủ về việc phối hợp với các bộ, ngành liên quan để rà soát, bổ sung, sửa đổi các văn bản quy phạm pháp luật, cùng với đó tiến hành thanh tra, kiểm tra các trường hợp vi phạm.
Tình trạng tranh chấp chung cư hiện đang diễn ra tràn lan tại các thành phố. Thủ tướng cho rằng, nếu không giải quyết hợp tình, hợp lý, tranh chấp chung cư không thể được giải quyết. Bộ Xây dựng có nhiệm vụ tổng hợp những nội dung khiếu nại của cư dân đối với chủ đầu tư để rà soát pháp luật liên quan, từ đó kiến nghị các cơ quan có thẩm quyền bổ sung, sửa đổi những quy định không còn phù hợp, hướng dẫn cơ quan liên quan giải quyết khiếu nại.
