Chương trình tiết kiệm nhà ở: Ai được tham gia?

- Từ tháng 9-2004, Liên Minh HTX Việt Nam đã chọn TP.HCM và TP Hà Nội làm thí điểm trong "Dự án phát triển mô hình HTX nhà ở tại Việt Nam” với sự tư vấn, hỗ trợ kỹ thuật của Trung tâm dự án KFPC thuộc Liên đoàn HTX quốc gia Thụy Điển - một trong những quốc gia có phong trào hợp tác xã nhà ở phát triển mạnh trên thế giới.

Theo kinh nghiệm của Thụy Điển và nhiều quốc gia khác, cách thức tốt nhất để bắt đầu phong trào HTX nhà ở là việc hình thành và triển khai chương trình tiết kiệm nhà ở (CTTKNƠ) do đây là một hoạt động mang tính lâu dài, nhằm nâng cao nhận thức của mọi người về sự cần thiết phải tiết kiệm, cũng như tạo cơ sở cho việc tính điểm xếp thứ tự ưu tiên nhằm xác định quyền được mua nhà của những người có nhu cầu mua nhà và mong muốn tham gia làm xã viên HTX nhà ở một cách công bằng, dân chủ của những người có thu nhập thấp, trung bình trong xã hội.

* Thưa ông, ông có thể nói rõ hơn về đối tượng tham gia vào chương trình tiết kiệm nhà ở. Chương trình này dành cho những người có hộ khẩu tại TP.HCM?

- Trong điều 2 quyết định số 93/QĐ-LMHTXVN (ngày 30-1-2008) của Liên minh HTX Việt Nam ban hành quy định hướng dẫn về thành lập và hoạt động của “Chương trình tiết kiệm nhà ở” có nêu rõ: “Quyết định này áp dụng thí điểm trong hệ thống Liên minh HTX Việt Nam bao gồm: Liên minh HTX ở trung ương, Liên minh HTX các tỉnh, thành phố, Liên hiệp HTX, các HTX, tổ hợp tác và các thành viên khác”.

Trong thời điểm hiện tại, trên địa bàn TP.HCM nhằm thực hiện thí điểm, Liên minh HTX TP.HCM chủ trương chỉ hướng tới các đối tượng thu nhập thấp trong hệ thống chỉ hướng tới các đối tượng thu nhập thấp trong hệ thống Liên minh HTX và thông qua hệ thống công đoàn triển khai CTTKNƠ theo từng dự án xây dựng nhà cụ̣ thể, nhằm đảm bảo lượng cung đáp ứng đủ lượng cầu. Chỉ những người tham gia chương trình tiết kiệm nhà ở mới được chuyển sang danh sách mua nhà trong các dự án do Liên minh HTX chủ trì.

* Điều kiện để được tham gia chương trình, thủ tục đăng ký như thế nào, thưa ông?

- Những người đang công tác tại Liên minh HTX Việt Nam, Liên minh HTX các tỉnh, thành phố, Liên hiệp HTX, các HTX, tổ hợp tác và các thành viên của tổ chức Liên minh Tự nguyện tham gia chương trình tiết kiệm nhà ở, nhận mẫu hồ sơ đăng ký từ Liên minh HTX được công đoàn ở HTX và các tổ chức nói trên lập danh sách đóng dấu xác nhận gửi cho Liên minh HTX.

Sau đó, những người tham gia đóng 200.000 đồng phí thành viên, được liên minh xác nhận vào hồ sơ và từng cá nhân trực tiếp mang đến trụ sở giao dịch của Ngân hàng Sacombank mở tài khoản, đóng tiền đều đặn mỗi tháng thấp nhất 100.000 đồng, cao nhất là 300.000 đồng để giữ thứ tự đến lượt mua căn hộ.

Cần hiểu rằng tiền trong tài khoản tiết kiệm nhà ở tại Sacombank không phải là tiền góp dần dành để mua nhà của HTX sau này, mà nó chỉ có giá trị xác định vị trí xếp thứ tự để được mua nhà. Việc này thể hiện ý chí quyết tâm và tính kiên trì của mỗi người, nếu người đó không đóng tiền thường xuyên (do không có thu nhập đều đặn, không có nhu cầu bức bách về nhà ở, hoặc không quan tâm lắm đến mục tiêu mua nhà…) sẽ bị chương trình phần mềm tiết kiệm nhà ở xét rớt hạng.

Cho đến thời điểm được chuyển sang danh sách mua nhà, số tiền trong tài khoản tiết kiệm ở Sacombank vẫn là của cá nhân chủ sở hữu tài khoản, khi đã được chuyển sang danh sách được mua nhà, tài khoản tiết kiệm nhà ở sẽ hết hiệu lực. Chủ tài khoản có thể rút số tiền đó ra để sử dụng hoặc tiếp tục gửi tiết kiệm hưởng lãi suất thông thường.

Đây không phải là chương trình mua nhà trả góp mà là chương trình tiết kiệm để xếp thứ tự mua nhà theo chương trình phát triển HTX nhà ở của Liên minh HTX TP.HCM, trong khuôn khổ tham gia chương trình nhà ở xã hội nói chung của TP.HCM. Tính đến nay, số lượng thành viên tham gia chương trình tiết kiệm nhà ở tại TP.HCM đã được 220 người.

Quyền ưu tiên mua nhà sẽ dành cho những người có thu nhập thấp hoặc trung bình (TNTB), là xã viên HTX hoặc đang hoạt động trong hệ thống HTX, thật sự có nhu cầu về nhà ở, có thu nhập ổn định, phải đăng ký tham gia CTTKNƠ, đồng thời có khả năng trả trước 30% tiền mua nhà/căn hộ, số tiền còn lại có thể trả dần theo thỏa thuận với ngân hàng đối tác của CTTK.

* Người nhập cư, người lao động chưa có hộ khẩu TP.HCM có được tham gia chương trình?

- Nếu NLĐ là xã viên HTX, được công đoàn HTX chứng nhận là người làm việc tốt, có khả năng trả tiền vay vốn ngân hàng, bản thân chưa có căn nhà do mình sở hữu thì được công đoàn xác nhận, lập danh sách có đóng dấu của công đoàn sau đó chuyển sang liên minh chứng nhận, sau đó tứng cá trực tiếp đưa hồ sơ qua ngân hàng để mở tài khoản tiết kiệm.

* Những người đã tham gia chương trình tiết kiệm nhà ở từ trước thì khi nào được giao nhà, thưa ông?

- Hiện nay, khu nhà ở phường Trường Thọ (Thủ Đức) đã động thổ, đang ở giai đoạn chờ khởi công, dự kiến khoảng 220 căn hộ. Còn khu nhà ở tại phường Thạnh Lộc (quận 12) đang triển khai hoàn tất một số thủ tục có liên quan về giấy phép xây dựng. Khu nhà ở phường Thạnh Lộc có diện tích 6.600m2, quy mô 238 căn hộ.

Sau giai đoạn khởi công, thời gian xây dựng trung bình của từng dự án xây dựng thường là từ18-24 tháng.

* Thưa ông, nhu cầu nhà ở xã hội cho người có thu nhập thấp tại TP.HCM hiện nay đang rất bức bách, việc ra đời các HTX nhà ở vào thời điểm này là rất cần thiết. Tuy nhiên, việc triển khai xây dựng các dự án khu nhà ở xã hội hình như quá chậm?

- Liên minh HTX TP.HCM không phải là “đơn vị̣ kinh doanh nhà” mà chỉ là đơn vị chủ trì chủ trì dự án. Vì thế, xin hãy xem việc triển khai xây dựng mô hình HTX nhà ở của hệ thống Liên minh HTX như là một trong những giải pháp mà thành phần tập thể nỗ lực tham gia cùng xã hội giải quyết vấn đề nhà ở hiện nay.

* Xin cảm ơn ông.

HTX nhà ở đầu tiên là HTX Gia Phú, thành lập vào tháng 4-2004, là chủ đầu tư khu nhà ở phường Thạnh Lộc (Q.12). Ngày 5-7-2008, HTX Bách Niên Gia được thành lập là HTX nhà ở thứ 2 của TP.HCM sẽ cung cấp dịch vụ cho khu nhà ở phường Trường Thọ (Thủ Đức).

Ngày 31-7-2008, HTX Phước An Thịnh thành lập tại huyện Bình Chánh cùng với một số HTX khác, trong đó có HTX Gia Phú, HTX Bách Niên Gia sẽ là những thành viên sáng lập để hình thành Liên hiệp HTX nhà ở TP.HCM, thực hiện mục tiêu của chương trình phát triển nhà ở xã hội do Liên minh HTX TP.HCM chủ trì.

Các HTX này đều là HTX nhà ở theo nghĩa tự xã viên có đất (không phải đất công sản) đưa ra cùng tham gia vào chương trình nhà ở xã hội. Theo dự kiến, Liên hiệp HTX nhà ở TP.HCM sẽ được thành lập trong tháng chín.