Phân loại biệt thự để quản lý hiệu quả
Trao đổi với chúng tôi, ông Hoàng Tú, Trưởng ban 61, Sở Xây dựng Hà Nội cho biết, hiện nay trên địa bàn thành phố có 1.586 biệt thự do Pháp để lại. Trong đó có 562 biệt thự thuộc sở hữu tư nhân, 1.024 biệt thự thuộc sở hữu nhà nước, 42 biệt thự ở trung tâm chính trị Ba Đình không được phép tư nhân hoá. Những biệt thự này đều có độ tuổi trên 100 năm và hầu hết xuống cấp, biến dạng.Ông Tú cho biết, nhiều biệt thự có tới 30 hộ dân sinh sống và hiện chỉ còn biệt thự do cơ quan Nhà nước và tư nhân (một hộ) quản lý giữ được nguyên vẹn. Số biệt thự còn lại đã bị xuống cấp, biến dạng. Hơn nữa, do mật độ dân số ở nhiều nhà biệt thự đông nên chất lượng cuộc sống của các hộ dân ở đây rất thấp.
Sở Xây dựng Hà Nội đã phối hợp cùng Viện Quy hoạch kiến trúc đô thị khảo sát, nghiên cứu đưa ra 5 tiêu chí đánh giá, phân 1.586 biệt thự do Pháp để lại thành bốn loại khác nhau. Cụ thể, loại 1, là biệt thự có giá trị đặc biệt về văn hoá, kiến trúc, lịch sử, có quy mô lớn, vị trí đẹp, sân vườn còn nguyên bản; loại 2, biệt thự có vị trí đẹp, có giá trị về văn hóa, kiến trúc nhưng ít nhiều đã bị biến dạng, xuống cấp nhưng cần bảo tồn. Với 2 loại biệt thự này, Hà Nội nghiêm cấm phá dỡ. Trường hợp xuống cấp, không còn nguyên vẹn thì phục chế nguyên trạng không làm thay đổi kiến trúc ban đầu của biệt thự. Biệt thự loại 3 là có giá trị trung bình về văn hoá, kiến trúc, đã bị lấn chiếm, cải tạo một phần được xem xét bảo tồn hoặc phá bỏ xây mới; loại 4, biệt thự đã bị phá bỏ, xây nhà mới. Những biệt thự thuộc loại 3 và 4 được “ứng xử” bình thường theo quy định của Nhà nước.
Sau 3 năm rà soát (từ năm 2009), đến nay, các tiêu chí để phân loại biệt thự đã hoàn thành. Hà Nội sẽ khuyến khích việc giãn dân tại những nhà biệt thự có nhiều hộ ở để quy về một chủ theo các quy định hiện hành của Nhà nước. TP khuyến khích và tạo điều kiện về quyền sở hữu đối với các tổ chức, cá nhân đang quản lý, sử dụng nhà biệt thự có điều kiện tự đầu tư phục hồi nguyên trạng kiểu dáng, kiến trúc ban đầu của nhà biệt thự đã bị hư hỏng nặng, có nguy cơ sập đổ. Đối với những nhà biệt thự thuộc sở hữu nhà nước đã xuống cấp, nằm trong danh mục nhà nguy hiểm, Sở Xây dựng sẽ phối hợp với các sở, ngành, quận, huyện lập phương án di chuyển các hộ dân để tổ chức xây dựng, cải tạo, trùng tu, bảo trì nhà biệt thự theo quy định.
Cá nhân mua phải cam kết bảo tồn, không làm biến dạng biệt thự
Ông Hoàng Tú khẳng định, việc cho phép tư nhân được mua biệt thự cổ là nhằm khuyến khích các chủ đầu tư có khả năng về tài chính tham gia vào việc bảo tồn biệt thự cổ. “Mục đích chính và duy nhất là bảo tồn”, ông Tú cho biết. Hiện tại đa số các biệt thự trong đó có nhiều hộ dân sinh sống, nếu nhiều chủ sở hữu thì việc bảo tồn sẽ rất khó, nhưng nếu quy về một chủ có điều kiện tài chính thì việc cải tạo, bảo tồn sẽ dễ hơn. |
| Nghiêm cấm phá dỡ biệt thự cổ có giá trị về văn hóa, kiến trúc, lịch sử... |
Đối tượng được mua biệt thự có thể là các cơ quan, chủ đầu tư cá nhân có khả năng tài chính. Tuy nhiên, theo ông Tú, không phải ai cũng có thể mua được bởi việc cho phép cá nhân sở hữu biệt thự cổ này không phải là bán đấu giá nhà Nhà nước. Đây là nhà chính sách và bán theo Nghị định 61, phải đúng đối tượng mới được mua. Đối với những biệt thự chưa bán cho người dân theo Nghị định 61 thì đối tượng mua ở đây phải là người đang trực tiếp thuê nhà.
Nếu chủ đầu tư nào muốn mua thì phải thỏa thuận với người dân và thay đổi hợp đồng thuê nhà với tất cả các hộ ở đó. Chỉ khi chủ đầu tư là đứng tên trực tiếp trong hợp đồng thuê nhà ở đó mới được mua. Còn với các biệt thự mà Nhà nước đã bán cho các hộ dân đang sinh sống tại đó thì chủ đầu tư thỏa thuận với người dân mua lại theo quy định của pháp luật. Tuy nhiên mục đích ở đây là để bảo tồn, không phải mua xong là có thể tùy ý sử dụng nên cá nhân nào khi mua cũng phải có cam kết.
Khi mua được biệt thự, việc cải tạo vẫn phải thông qua các cơ quan quản lý nhà nước cấp phép. Loại biệt thự nào sẽ được cấp phép theo loại đó và các cơ quan chức năng quản lý nhà nước từng khâu sẽ có chức năng giám sát. Nguyên tắc chung là không cho phép làm biến dạng nguyên bản cả công trình.
Hiện nay, một số biệt thự có nhiều hộ dân sinh sống đã có chủ đầu tư chủ động mua và giải phóng mặt bằng. Tuy nhiên, hiện còn một số vướng mắc gây khó khăn cho chủ đầu tư như phần diện tích đất xen kẹt (thuộc đất công) nhà nước chưa bán hoặc định giá thị trường cao. Những vướng mắc này sẽ được giải quyết sau khi Chính phủ ban hành nghị quyết mới về quản lý, sử dụng nhà ở thuộc sở hữu nhà nước.
Theo Thông báo 348/TB-VPCP ngày 9/12/2009 của Thủ tướng Chính phủ thì hiện chưa cho phép đập phá, cải tạo bất cứ một công trình biệt thự cổ nào. Trường hợp rất đặc biệt, muốn cải tạo phải xin phép Thủ tướng. Nếu được UBND TP Hà Nội chấp thuận thì sẽ phải xây dựng quy chế trong việc sửa chữa, cải tạo các biệt thự này và tiền bán nhà vẫn phải đưa vào Quỹ Phát triển nhà ở của thành phố. Ông Hoàng Tú, Trưởng ban 61, Sở Xây dựng Hà Nội |
(Theo CAND)
