Cha ông ta có câu muôn thuở “khéo ăn thì no, khéo co thì ấm”. Không chỉ ngôi nhà đồ sộ mới hội đủ các chức năng sử dụng, mà nhà nhỏ chừng vài chục mét vuông, thậm chí 25m2 cũng kiến tạo được một “tổ ấm”. Điều quan trọng, theo các kiến trúc sư, là thiết kế nội thất cần tính toán một cách thông minh nhất có thể.
Theo kiến trúc sư Phạm Đức Phú, Giám đốc Công ty Phương Đông, ví dụ, trên mảnh đất chừng 32m2 (4 x 8m), chỉ cần xây trong phạm vi 4 x 6m; chừa 2m làm sân trồng cây và khoảng đệm để giải nhiệt cho căn nhà. Ở đó, cần nâng cao độ không gian như trệt cao 2,7 – 3m, gác cao cũng tương ứng để đóng trần cách nhiệt cho mái. Khi đó căn nhà đã tăng diện tích gấp đôi là 48m2 sử dụng, chưa kể khoảng sân đệm. Để làm gác, có nhiều cách và chỉ đơn giản, thả đà sắt hộp, gác tôn đổ bêtông đá mi với lưới thép mắt cáo dày chừng 5cm là vừa. Hoặc sử dụng tấm cemboard hay tấm cement cellulose trải lên đà, sau đó lát gạch men bình thường. Nhà nhỏ thì yếu tố thông thoáng cần được quan tâm hàng đầu để đối lưu không khí. Và, việc thiết kế nội thất phải được xem như là giải pháp tối ưu để tận thu các không gian một cách hợp lý và thông minh nhất.
Chẳng hạn, giường ngủ đóng áp vách – lưng giường là tấm gương soi hay gắn một bức tranh khi không sử dụng, thả xuống thành cái giường treo rộng 1,4 hay 1,6m; dưới giường có thể để hai chiếc xe gắn máy. Trong nhà nhỏ thường sử dụng giường tầng để tận thu không gian theo chiều đứng và dưới giường trên cao có thể là cái giường thứ hai hay bàn học, làm việc; hoặc có thể là tủ áo… Ngay ghế trường kỷ phòng khách cũng có thể thiết kế thành giường cho khách…, dưới gầm trường kỷ là những hộc tủ đựng đồ. “Có vô số kiểu biến cách cho vừa có thẩm mỹ vừa tạo được công năng hữu dụng cho những không gian thiết kế nội thất”, KTS Phú biểu kiến. Và, giới kiến trúc vẫn nhận thấy rằng, làm được những cách tốt trong điều kiện eo hẹp thì mới cảm thấy “sướng” khi thiết kế.
Với kỹ sư Nguyễn Văn Bắc, Giám đốc Công ty xây dựng Vietcity thì: “Thực ra xây nhà cấp bốn không mắc, nhà trệt chừng 80 triệu đồng trên 50m2. “Nếu có nhà đầu tư nào mua chừng vài chục hecta thì có thể xây nhà bán hay cho thuê, giá cả dễ dàng chấp nhận”, kỹ sư Bắc tính vậy. Ngay cả với container cũng làm được nhà nhỏ, “điều quan trọng là quỹ đất; có đất, gác chừng hai cái container liên kết như căn gác thì mặc sức mà ở”, kỹ sư Bắc đưa ra giải pháp, giá container khoảng 25 triệu đồng/cái, rồi cần làm thêm mái để tạo thoáng khí từ nóc, trổ cửa và làm sàn gạch bình thường; cả hệ thống nhà vệ sinh với hầm tự hoại. Cách đó không tốn nhiều tiền nhưng vẫn khang trang, tuỳ vào cách thiết kế nội thất thích hợp. Hiện nhiều công trường, công ty đã dùng làm văn phòng và cũng nhiều nơi ứng dụng vào nhà ở; thậm chí dựng cả biệt thự.
