Theo yêu cầu của JICA
Tp.HCM chuẩn bị triển khai Dự án cải thiện môi trường nước Tp.HCM giai đoạn 3 - cải tạo chỉnh trang toàn bộ 13,5km của tuyến Kênh Đôi – Kênh Tẻ để tăng cường giao thông thủy và cải thiện môi trường; xây dựng khoảng hơn 40km tuyến cống thu gom nước thải và hai nhà máy xử lý toàn bộ nước thải của lưu vực kênh rộng 1.600 ha; rà soát và hoàn thiện 20km cống thoát nước mưa…
Ông Lương Minh Phúc, Trưởng ban quản lý đầu tư xây dựng công trình giao thông đô thị Tp.HCM cho biết, để thực hiện dự án này, thành phố cần số tiền 13.700 tỉ đồng và phải di dời toàn bộ khoảng 5.800 hộ dân sống dọc Kênh Đôi – Kênh Tẻ.
Hiện tại, lãnh đạo Tp.HCM đang làm việc với Tổ chức hợp tác quốc tế Nhật Bản (JICA) để vay khoảng 9.459 tỉ đồng (ODA) và lo thu xếp khoản vốn ngân sách hơn 4.000 tỉ đồng. Mới đây, tại buổi làm việc với lãnh đạo chính quyền thành phố, ông Mori Mutsaya, Trưởng đại diện Văn phòng JICA tại Việt Nam cho hay, JICA ủng hộ dự án này.
Nhưng theo ông Mori, yếu tố quyết định để JICA hỗ trợ cho dự án đó là chính quyền thành phố phải nâng chất lượng của công tác giải phóng mặt bằng, thông qua các tiêu chuẩn và điều kiện tái định cư.
 |
| Các hộ dân sống ven kênh Tẻ sẽ được tái định cư tại chỗ theo chủ trương của Tp.HCM. Ảnh: Quang Chung |
Do đó, UBND Tp.HCM đã chỉ đạo Sở Xây dựng phối hợp với các quận 4, quận 7, quận 8 (các địa phương có tuyến Kênh Đôi – Kênh Tẻ đi qua) xây dựng phương án đầu tư quỹ nhà tái định cư cho khoảng 5.800 hộ dân sống ven kênh bị ảnh hưởng bởi dự án. Theo chỉ đạo của UBND Tp.HCM, phương án đầu tư quỹ nhà tái định cư phải đảm bảo đáp ứng những tiêu chuẩn, điều kiện tái định cư của nhà tài trợ JICA.
Tái định cư tại chỗ
Giám đốc Sở Xây dựng Tp.HCM Trần Trọng Tuấn cho biết, thực tiễn trong thời gian qua việc bồi thường, giải phóng mặt bằng các hộ dân ven kênh rạch có khó khăn do giá trị bồi thường thấp (hơn các dự án khác). Vì phần nhà trên kênh do người dân lấn chiếm, trong khi phần đất ven kênh thì nhiều trường hợp cũng có nguồn gốc… lấn chiếm.
Chính bởi giá trị bồi thường thấp nên nhiều trường hợp không đủ tiền mua căn hộ thương mại. Vì vậy, để thực hiện dự án Cải thiện môi trường nước Tp.HCM giai đoạn 3, theo ông Tuấn, cần phải có quỹ nhà tái định cư để bố trí chốn ở cho người dân bị ảnh hưởng.
Ông Tuấn cho hay, quỹ nhà tái định cư có 2 loại là nhà ở xã hội và nhà ở thương mại. Hiện trên địa bàn quận 4, quận 7, quận 8 có nhiều dự án nhà ở thương mại (không cao cấp) đang triển khai; bên cạnh đó, thành phố đang hướng các nhà đầu tư xây các căn hộ 60 – 70 m2. Song, không có nhiều trường hợp người dân bị ảnh hưởng bởi dự án có thể mua những căn hộ này.
Cho nên ông Tuấn cho rằng, nhà ở xã hội sẽ là nguồn đáp ứng nhu cầu của phần lớn người dân bị giải tỏa bởi dự án. Vì Khi có nguồn nhà ở xã hội thì họ sẽ được thuê hoặc thuê mua, tùy khả năng và nhu cầu của từng gia đình.
Hiện tại, cũng có một số dự án nhà ở xã hội có nguồn vốn ngoài ngân sách. Song thro ông Tuấn, thời gian tới quỹ nhà này phải do Nhà nước đóng vai trò chủ đạo. Sở Xây dựng sẽ xây dựng kế hoạch phát triển quỹ nhà xã hội dựa vào quỹ đất trên địa bàn của quận 4, quận 7, quận 8 để đáp ứng cho dự án này.
Theo ông Bùi Tá Hoàng Vũ, Chủ tịch UBND quận 8, kinh nghiệm cho thấy dự án nào mà di dời, bố trí tái định cư tại chỗ đều thành công. Vì vậy, dự án này quận 8 sẽ dành các quỹ đất liền kề (dự án) để bố trí tái định cư cho người dân.
