Theo bản báo cáo thị trường bất động sản (BĐS) tháng 7 do VNREA công bố vào cuối tháng 8 vừa qua, tình trạng mất cân đối trên thị trường nhà ở lại được hiệp hội này khuyến cáo. Trao đổi với báo giới, Chủ tịch VNREA Nguyễn Trần Nam đã kiến nghị giải pháp nhằm cân đối thị trường.
Ông Nam cho rằng, vai trò của Chính phủ rất quan trọng đối với thị trường BĐS. Chính phủ phải tham gia như chủ thể của thị trường. Vì nếu để thị trường tự vận hành sẽ xảy ra tình trạng mất cân đối trong nguồn cung sản phẩm. Thực tế, một dự án BĐS thường kéo dài và phức tạp nên các doanh nghiệp thường muốn làm sản phẩm giá cao để có lợi nhuận cao hơn. Chính vì vậy, trên thị trường đang có xu hướng thừa sản phẩm nhà ở chung cư cao cấp, thiếu các sản phẩm nhà giá bình dân.
Dẫn chứng cho việc cần có sự can thiệp của Chính phủ để góp phần giảm mất cân đối trên thị trường, Chủ tịch VNREA cho biết, năm 2010-2011 là thời điểm khủng hoảng thừa BĐS, thị trường có hơn 3.900 dự án, nhưng chỉ có vài dự án nhà ở xã hội, còn lại toàn dự án cao cấp. Trong khi thực tế có đến 80% người dân có nhu cầu nhà ở giá rẻ, vì vậy dẫn đến thị trường còn tồn đọng nhiều hàng hóa. Các doanh nghiệp không bán được hàng nên không có tiền hoàn thiện, nhiều dự án dở dang...
 |
| Trên thị trường đang có xu hướng thừa sản phẩm nhà ở chung cư cao cấp, thiếu các sản phẩm nhà giá bình dân |
Nhằm giải quyết tình trạng trên, Chính phủ đã ban hành Nghị quyết 02 cho phép chuyển đổi nhà ở thương mại sang nhà ở xã hội. Ngoài ra, Chính phủ cũng đã đưa ra gói tín dụng 30.000 tỉ đồng để hỗ trợ cho doanh nghiệp vay xây nhà ở xã hội và người dân mua nhà thuộc diện này làm ấm lại thị trường BĐS.
Ông Nam nói cho rằng, đó là bài học can thiệp của Chính phủ rất hiệu quả với nguồn lực không lớn chưa đến 2 tỷ đô la Mỹ. Trong khi các nước phải đổ vài chục hoặc mấy trăm tỉ đô la để cứu thị trường BĐS.
Cho đến nay, gói tín dụng 30.000 tỉ đồng trên đã hết. Vì vậy, Chính phủ cần tiếp tục can thiệp vào thị trường BĐS bằng những nguồn vốn khác nữa tương tự như gói tín dụng nêu trên, theo như đề xuất của Bộ Xây dựng.
Tại phiên họp Chính phủ thường kỳ tháng 6/2016, Chính phủ đã giao Bộ Kế hoạch và Đầu tư chủ trì, phối hợp với Bộ Tài chính và các bộ, cơ quan liên quan xem xét, cân đối nguồn vốn ngân sách Trung ương trong kế hoạch đầu tư công trung hạn giai đoạn 2016-2020 để thực hiện việc phát triển nhà ở xã hội (theo quy định của Luật Nhà ở và Nghị định số 100/2015/NĐ-CP ngày 20/10/2015 về phát triển nhà ở xã hội).
Vừa qua, Bộ Xây dựng đã kiến nghị Thủ tướng Chính phủ chỉ đạo Bộ Kế hoạch và Đầu tư sớm triển khai để có nguồn vốn thực hiện chính sách hỗ trợ về nhà ở xã hội theo quy định.
Ông Nam cho hay, Bộ Tài chính đã tán thành và đề nghị Văn phòng Chính phủ trình Chính phủ giao cho Bộ Kế hoạch và Đầu tư chủ động bố trí vốn kế hoạch đầu tư trong trung hạn từ nguồn ngân sách nhà nước giai đoạn 2016-2020 để phát triển nhà ở xã hội. Nhưng Bộ Kế hoạch và Đầu tư lại cho rằng, do ngân sách hạn chế nên giao cho Ngân hàng Nhà nước và Bộ Xây dựng tự tìm kiếm nguồn vốn để phát triển nhà ở xã hội - điều không thể làm được.
Theo ông Nam, Luật đã quy định phải dành 20% quỹ đất và quỹ nhà cho phát triển nhà ở xã hội, song cũng cần có tiền để cho chủ đầu tư vay để xây nhà, người dân vay để mua nhà. Nếu doanh nghiệp không được vay tín dụng ưu đãi để phát triển nhà ở xã hội mà vay ngân hàng lãi suất cao thì giá nhà lại cao. Còn người dân không vay những gói tín dụng ưu đãi thì không có tiền để mua nhà.
Hiện nay, mới chỉ có 20% người dân có thu nhập cao, 80% người dân có thu nhập trung bình và thấp. Nhà ở là loại hàng hóa đặc biệt, vừa mang tính hàng hóa vừa mang tính xã hội vì ai cũng cần có nhà để ở. Vì vậy, Chính phủ vẫn cần tập trung để phát triển nhà ở xã hội trong thời gian tới.
Thời gian gần đây, Bộ Xây dựng cũng đề nghị TP. Hà Nội và Tp.HCM cần đặc biệt quan tâm và có cơ chế hỗ trợ để thúc đẩy phát triển các dự án nhà ở xã hội nhằm đáp ứng nhu cầu ngày càng tăng của phần lớn người dân đô thị đối với phân khúc này, đồng thời góp phần hạn chế lệch pha cung - cầu cơ cấu hàng hóa trên thị trường BĐS. Bộ Xây dựng cũng đề nghị hai thành phố này cần đánh giá lại nhu cầu của thị trường khi chấp thuận đầu tư các dự án phát triển nhà ở, tránh tình trạng lệch pha cung - cầu gây bất ổn thị trường.
