Dự thảo sửa đổi Nghị định 126 đang được Bộ Xây dựng lấy ý kiến tiếp tục dẫn chiếu Nghị định 180/2007 để xử lý công trình xây dựng sai nội dung giấy phép. Do Nghị định 180 không quy định cụ thể hành vi xây dựng sai phép nào phải bị xử lý, hành vi nào được bỏ qua nên mọi hành vi xây dựng sai phép, từ lớn đến nhỏ, từ trong ra ngoài... đều có thể bị đình chỉ thi công, tháo dỡ phần xây dựng sai giấy phép.
Điều này bị nhiều người cho là không hợp lý nhưng do pháp luật đã quy định vậy nên không xử thì không được, mà xử thì cũng không xuể.
Diện tích xây dựng là căn cứ phạt, tha
Quận Phú Nhuận cho biết không phải mọi hành vi sai nội dung giấy phép xây dựng đều bị xử lý. Nếu xây dựng sai phép mà làm tăng diện tích xây dựng, tổng diện tích sàn sử dụng của công trình (như cho hai tầng mà xây ba tầng, thêm gác lửng...) thì mới bị buộc tháo dỡ cho đúng giấy phép.
“Còn sai về bố trí nội thất bên trong như xê dịch vị trí cầu thang, các phòng ốc, ngăn phòng... nhưng không thay đổi diện tích sàn thì không xử phạt” - ông Nguyễn Như Hồng - Chánh Thanh tra xây dựng quận cho biết.
Tương tự, các quận Bình Thạnh, Gò Vấp cũng lấy tiêu chí có làm tăng diện tích sử dụng của công trình hay không để quyết định việc xử phạt hành vi xây dựng sai phép.
Còn xây sai phép làm diện tích ít hơn như giảm số tầng, xây nhỏ hơn thì không xử phạt hay buộc thực hiện đúng giấy phép.
Những thay đổi bên trong như bố trí cửa phòng từ trái chuyển qua phải, xê dịch cầu thang... cũng không xử phạt. Riêng công trình thuộc dự án thì buộc phải thực hiện theo đúng nhà mẫu được duyệt.
Tuy nhiên, ông Nguyễn Như Hồng cũng cho biết có những trường hợp rất khó xử lý và quận phải xin ý kiến Sở Xây dựng. Chẳng hạn, có công trình khi xây dựng có những sai biệt kích thước so với giấy phép như chiều rộng, chiều cao từng tầng nhưng chênh lệch rất ít, chỉ từ 0,05 m đến 0,2 m do trước đây hai nhà có khoảng hở nay được xây sát lại.
Theo luật, những sai phạm này vẫn phải buộc tháo dỡ, dù nó chẳng ảnh hưởng đến ai, hoàn toàn nằm trong khuôn viên nhà đất, phù hợp quy hoạch, không bị khiếu nại, tranh chấp gì cả!
Đã trình TP văn bản hướng dẫn
Theo quy định hiện hành, muốn xây dựng khác giấy phép thì phải xin điều chỉnh giấy phép rồi mới được làm. Mặc dù thủ tục điều chỉnh không khó nhưng người dân phải tốn tiền lập lại bản vẽ và chờ một thời gian.
Trong khi chờ đợi giấy phép mới thì công trình phải tạm ngừng thi công. Chính vì vậy, nhiều người xây luôn, không đi điều chỉnh giấy phép.
Đứng về góc độ pháp luật thì điều này sai nhưng câu hỏi đặt ra là liệu có cần thiết hễ cứ xây khác giấy phép là phải đi điều chỉnh hay không?
Chủ nhà muốn xê dịch cầu thang, mở rộng không gian bếp, thu hẹp phòng khách, ngăn cái phòng rộng làm đôi để cho hai đứa con có chỗ riêng tư... mà cũng phải nộp hồ sơ xin điều chỉnh giấy phép xây dựng thì có hợp lý?
Rõ ràng là yêu cầu điều chỉnh giấy phép trong những trường hợp này là mất thời gian, gây phiền hà cho người dân mà không có tác dụng.
Theo một nguồn tin từ Sở Xây dựng, cách đây gần một tháng, Sở đã trình TP văn bản hướng dẫn giải quyết hành vi xây dựng sai phép đối với công trình nhà ở.
Sở nhất trí rằng không buộc điều chỉnh giấy phép, không xử phạt những thay đổi thiết kế bên trong căn nhà, miễn sao công trình vẫn đảm bảo đúng quy hoạch, mật độ xây dựng, tổng diện tích sàn sử dụng, số tầng.
Văn bản cũng liệt kê những dạng sai phép nào thì phải buộc tháo dỡ, sai phép nào không xử phạt. Đây sẽ là căn cứ cho các quận huyện, phường, xã xử lý nhà sai phép một cách hợp lý, hợp tình.
Chỉ cần đúng quy hoạch, không lố phép
Theo một cán bộ Phòng Quản lý đô thị quận Gò Vấp, quản lý hoạt động xây dựng chỉ cần dựa trên các yếu tố: lộ giới, tầng cao, mật độ xây dựng, có mở cửa qua nhà hàng xóm không, ban công có vi phạm quy chuẩn xây dựng không...
“Nếu công trình không làm ảnh hưởng đến bên ngoài hay tổng thể chung thì khỏi điều chỉnh giấy phép, khỏi xử phạt” - vị này đề nghị.
Trong văn bản gửi Sở Xây dựng đề xuất gỡ vướng xử lý nhà xây dựng sai phép, quận Phú Nhuận cũng kiến nghị xử lý hành vi xây dựng sai phép nên dựa trên những quy chuẩn, nguyên tắc cơ bản (ví dụ không xâm phạm đến lợi ích nhà nước và các hộ liền kề...). Những quy chuẩn, nguyên tắc này phải thật sát thực tiễn để người dân không vi phạm.
Tha không được, phạt không thông
Hiện nay, tại quận Phú Nhuận đang vướng một số trường hợp đã ra quyết định xử phạt, buộc tháo dỡ nhưng không thể cưỡng chế. Cụ thể, nhà số 536/1 Lê Văn Sỹ (phường 11) sai thiết kế 7,6 m2, phần sai phép vẫn nằm trong khuôn viên, không ai tranh chấp, khiếu nại. Nhà số 30/20B Đặng Văn Ngữ (phường 10) sai thiết kế tầng lửng với diện tích 3,8 m2.
Những sai phép nhỏ, không ảnh hưởng đến ai như vậy nhưng theo luật vẫn bị xử phạt, buộc tháo dỡ để thực hiện cho đúng thiết kế. Quận Phú Nhuận đang kiến nghị giải quyết vì quận cho rằng xử lý như vậy có thể hợp lý nhưng lại không hợp tình.
Theo Pháp Luật TP
