Theo hầu hết ý kiến, hoạt động đầu tư xây dựng có nguy cơ bị gián đoạn bởi sự chậm trễ này. Theo đó, Luật Xây dựng năm 2014 đã được Quốc hội thông qua ngày 18/6/2014 và chính thức có hiệu lực từ ngày 1/1/2015. Nhưng cho đến nay, các cơ quan có thăm quyền vẫn chưa ban hành các văn bản hướng dẫn.
Phó chủ tịch UBND tỉnh Đắk Nông Nguyễn Bốn cho hay, địa phương đã phát hiện rất nhiều sai phạm về định mức đơn giá trong những công trình xây dựng qua công tác thanh tra và đề xuất cần khẩn trương ban hành các văn bản hướng dẫn thi hành Luật Xây dựng để hoàn thiện khung pháp lý trong lĩnh vực này.
Trong khi đó, ông Hoàng Văn Nhân, Phó chủ tịch UBND tỉnh Điện Biên đã nêu khá rõ “điểm hở” khi thiếu Nghị định hướng dẫn Luật Xây dựng gây khó cho địa phương. Cụ thể là việc thiếu hướng dẫn trong công tác thẩm định xây dựng của các cơ quan chuyên ngành.
Ông Nhân cho biết: “Nhiều dự án đã được ấn định thời hạn triển khai nhưng vì tắc vấn đề này nên địa phương rất vướng”.
Như vậy, có thể thấy trước, các văn bản hướng dẫn Luật Xây dựng chậm ban hành trong thời gian dài đã ảnh hưởng tới các mục tiêu tăng trưởng kinh tế vì hoạt động đầu tư xây dựng hiện đang chiếm một vị trí trọng yếu trong nền kinh tế.
 |
| Các cơ quan quản lý và đơn vị xây dựng mong Nghị định, Thông tư hướng dẫn Luật Xây dựng sớm được ban hành (ảnh minh họa, nguồn: internet) |
Nhằm khắc phục tình trạng Luật chờ văn bản hướng dẫn, Bộ Xây dựng đã có Công văn số 3482/BXD-HĐXD ngày 30/12/2014 về việc triển khai Luật Xây dựng. Bên cạnh đó, tại hội nghị ngành nêu trên, theo lãnh đạo Bộ Xây dựng, chỉ ít ngày nữa, Bộ sẽ tiếp tục đưa ra văn bản hướng dẫn những điểm còn vướng mắc khi thực hiện Luật này.
Bộ Xây dựng xác định mục đích của Công văn 3482 là “đảm bảo các hoạt động đầu tư xây dựng không bị gián đoạn trong khi chờ ban hành các văn bản quy phạm pháp luật quy định và hướng dẫn thực hiện Luật” và “yêu cầu các Bộ, ngành, địa phương tổ chức triển khai thực hiện nghiêm túc và tuân thủ đầy đủ các nội dung đã được quy định...”.
Nhưng nếu tìm hiểu kỹ hơn, có thể thấy, chỉ riêng quy định về cấp phép xây dựng đã có những vướng mắc mà nếu không được tháo gỡ sớm sẽ có nguy cơ làm chậm tiến độ thi công của hàng loạt dự án trên toàn quốc. Đơn cử, việc quy định về thẩm định thiết kế, dự toán xây dựng triển khai sau thiết kế cơ sở kể từ điểm 1/1/2015, áp dụng cho công trình chưa được phê duyệt thiết kế, dự toán thì nội dung lập, thẩm định thiết kế, dự toán xây dựng công trình được triển khai theo quy định tại Điều 80, Điều 83, Luật Xây dựng 2014.
Công văn 3482 quy định, thẩm quyền, quy trình tổ chức thẩm định dự toán, thiết kế vẫn được áp dụng theo quy định về thẩm quyền, quy trình thẩm tra thiết kế trong Nghị định số 15/2013/NĐ-CP do Chính phủ ban hành về việc quản lý chất lượng công trình xây dựng và Thông tư số 13/2013/TT-BXD của Bộ Xây dựng về quy định thẩm định, thẩm tra và phê duyệt thiết kế xây dựng công trình.
Trao đổi với phóng viên, một chuyên gia trong ngành xây dựng cho biết, Nghị định hướng dẫn mới có thể được ban hành bất cứ lúc nào, trong khi việc thẩm định này cần khá nhiều thời gian nên nhiều cơ quan chức năng sẽ giữ lại chờ quy định mới cho khỏi mất công làm lại.
Ngoài ra, một vấn đề khác là quy định về việc cấp Giấy phép xây dựng được tiến hành theo quy định của Nghị định số 64/2012/NĐ-CP do Chính phủ ban hành ngày 04/9/2012 về cấp Giấy phép xây dựng và Thông tư số 10/2012/TT-BXD của Bộ Xây dựng về việc hướng dẫn chi tiết một số nội dung của Nghị định số 64. Cụ thể, chủ đầu tư các công trình của dự án thuộc khu vực đã được phê duyệt quy hoạch chi tiết 1/500 vẫn phải thực hiện các thủ tục để được cấp giấy phép xây dựng. Nhưng tại Nghị quyết 43/NQ-CP ngày 6/6/2014 do Chính phủ ban hành, các dự án dạng này được miễn Giấy phép xây dựng. Các doanh nghiệp đương nhiên rất hào hứng. Tuy nhiên, nhiều địa phương, cơ quan cấp phép xây dựng lại “lăn tăn” không biết nên xử lý theo văn bản nào?
Chỉ khi Nghị định hướng dẫn thi hành Luật Xây dựng được ban hành thì điều này chỉ có thể được giải quyết triệt để bởi theo quan điểm của Giám đốc Sở Xây dựng Tp.HCM Trần Trọng Tuấn, những công văn hướng dẫn có tác dụng giải quyết tình thế. Giải pháp chính thức, lâu dài vẫn phải chờ Nghị định, Thông tư.
