Tránh để phát triển nóng
Đang có dấu hiệu dần hồi phục của thị trường BĐS, mặc dù vậy tình trạng đầu cơ làm giá xuất hiện cũng như khả năng nguồn vốn ngân hàng chảy vào thị trường này mạnh mẽ như hồi năm 2010 đang khiến nhiều người hoang mang lo ngại. Theo chị Nguyễn Thị Thanh H, chị có mua 1 căn hộ thuộc 1 dự án ở đường Tam Trinh (Hoàng Mai) khoảng 1 tháng trước qua trung gian với giá hơn 1,7 tỷ đồng. Hiện nay cũng căn hộ tương tự, một nhân viên của một sàn giao dịch đã cho chị biết giá của căn hộ này đã tăng lên 1,9 tỷ đồng, ngay lập tức chị sẽ có trong tay 200 triệu đồng tiền lãi nếu bán lại căn hộ của mình. Qua đây cũng có thể nhận biết được phần nào sự tương đồng trong diễn biến của thị trường BĐS với thời điểm "sốt" đã từng diễn ra.
Tình trạng đầu cơ làm giá xuất hiện cũng như khả năng nguồn vốn ngân hàng chảy vào thị
trường này mạnh mẽ như hồi năm 2010 đang khiến nhiều người hoang mang lo ngại.
Ảnh: Hoàng Hải - TTXVN
Vừa qua, Bộ trưởng Bộ Xây dựng, ông Trịnh Đình Dũng đánh giá, sẽ không đúng nếu nói rằng do đầu cơ nên có nhiều giao dịch và sự phục hồi của thị trường BĐS. Bộ trưởng nhận định, hiếm có hay thậm chí rất ít xảy ra hiện tượng đầu cơ trong giai đoạn đóng băng của thị trường thời kỳ 2011-2013. Tại thời điểm đó, đã thực hiện các giải pháp nhằm tháo gỡ những khó khăn cho thị trường BĐS, đặc biệt, gắn phá băng thị trường bằng thực hiện chiến lược nhà ở quốc gia chính là quan điểm mang tính chất "chìa khoá" mở cánh cửa cho sự phục hồi của thị trường BĐS trở lại. Mặc dù vậy, Bộ trưởng Dũng cũng cho rằng, khó tránh khỏi khả năng đầu cơ nếu giao dịch tăng, “vấn đề chính là chúng ta kiểm soát không để thị trường phát triển nóng, tạo ra bong bóng BĐS”.
Bài học cũ rút ra từ phía ngân hàng
Cơn sốt từ trước năm 2010 của BĐS có thể cho thấy, ngoài nguyên nhân từ hiện tượng lướt sóng, làm giá, đầu cơ, ngân hàng cũng có lỗi do khá dễ dãi trong việc cấp tín dụng cho lĩnh vực này. Tại Nghị quyết Phiên họp Chính phủ diễn ra hồi tháng 6, để kiểm soát nguồn vốn tín dụng với các lĩnh vực cho vay rủi ro nói chung và lĩnh vực BĐS nói riêng, NHNN được Chính phủ yêu cầu tập trung tín dụng vào lĩnh vực kinh doanh, sản xuất, đặc biệt là các lĩnh vực được Chính phủ ưu tiên; kiểm soát gắt gao khi cho vay đối với các lĩnh vực tiềm ẩn rủi ro (dự án thu hồi vốn thời gian dài, BĐS,...). Theo số liệu từ NHNN, tính đến cuối tháng 5 năm nay, tín dụng BĐS tăng gấp đôi so với tín dụng của toàn nền kinh tế và đã tăng 10,89%.
Mặc dù vậy, theo bà Nguyễn Thị Hồng, Phó Thống đốc NHNN, tín dụng BĐS chiếm tỷ trọng nhỏ nên chưa có nhiều lo ngại về mức tăng với việc chiếm tỷ trọng 8,3% trong tổng dư nợ toàn hệ thống. Không những vậy, tín dụng BĐS trong thời gian qua không đầu tư vào kinh doanh BĐS mà chủ yếu phục vụ nhu cầu thật như: đáp ứng nhu cầu nhà ở của người dân, hoàn thiện xây dựng các khu xây dựng nhà ở cho thuê và bán.
Các chuyên gia ngân hàng nhận định, việc đưa ra cảnh báo của Chính phủ không hề thừa bởi dư âm từ trước năm 2011 của bài học tín dụng tăng trưởng quá nóng, dặc biệt những lĩnh vực tiềm ẩn rủi ro lớn lại là đối tượng cho vay của nguồn vốn, bên cạnh đó các ngân hàng cho tới nay vẫn tiếp tục phải xử lý nợ xấu.
Theo Phó giám đốc Phòng giao dịch của một ngân hàng thương mại lớn tại Hà Nội, trong toàn hệ thống cũng đưa ra chỉ đạo về việc làm chặt trong quá trình cho vay của ngân hàng kể từ lúc thẩm định cho tới khâu giải ngân. Đối với cho vay mua nhà, để nguồn vốn đúng với mục đích vay, việc giải ngân ngay vào tài khoản của bên bán đất phải được ngân hàng thực hiện ngay, kể cả đối với trường hợp mua nhà ở các dự án mới và mua đất giữa các cá nhân với nhau.
Việc Cơ quan Thanh tra giám sát ngân hàng tiến hành thanh tra tại chỗ và giám sát từ xa sẽ có thể quản lý từ xa cơ quan thanh tra, giám sát thu thập và đưa ra cảnh báo với các lĩnh vực tiềm ẩn rủi ro cụ thể như cho vay BĐS từ các thông tin về tín dụng. Mặc dù vậy, ông Nguyễn Trí Hiếu, chuyên gia tài chính ngân hàng, cho rằng, phải thanh tra tại chỗ mới có thể biết rõ tính minh bạch của các thông tin. Là một trong các công cụ nhưng việc giám sát từ xa thôi là chưa đủ, các thanh tra ngân hàng cũng phải tiến hành tăng cường độ thanh tra tại chỗ, giám sát thực địa.
