Chỉ riêng tại TP.HCM hiện có hơn 200.000 công nhân làm việc tại các khu công nghiệp - khu chế xuất, hơn 11.000 cán bộ công chức, hơn 1,5 triệu dân nhập cư và hàng chục ngàn hộ gia đình trong diện giải tỏa từ các dự án mà hầu hết là người nghèo đang có nhu cầu rất lớn về chỗ ở.
"Đếm trên đầu ngón tay"
Nhu cầu lớn như vậy nhưng thời gian qua những dự án nhà ở phục vụ cho các đối tượng này chỉ "đếm trên đầu ngón tay".
Thực tế, từ năm 2007 trở về trước, các nhà đầu tư xây dựng bất động sản chủ yếu tập trung vào phân khúc thị trường căn hộ cao cấp nhằm nhanh chóng thu lợi nhuận.
Trong khi đó, nhà ở cho người có thu nhập thấp lại đang bị bỏ ngỏ hoặc rất ì ạch trong triển khai dù rằng đây chính là phân khúc có nhu cầu lớn nhất.
Mới đây nhất, Công ty địa ốc Đất Lành đầu tư xây dựng nhà chung cư cho người có thu nhập thấp theo phương thức kinh doanh nhưng căn hộ sẽ theo tiêu chuẩn thiết kế về diện tích căn hộ của nhà ở xã hội.
Công ty Hai Thành vừa mạnh dạn đầu tư xây dựng một khu nhà ở và chung cư có quy mô tương đối lớn ở quận Bình Tân, đồng thời dành ngay chung cư đầu tiên trong dự án của mình để cùng với UBND quận ưu tiên giải quyết nhu cầu về nhà ở cho cán bộ công nhân viên của quận.
Đây là những tín hiệu mừng, nhưng việc xây dựng các căn hộ chỉ mới là điều kiện cần. Để người có thu nhập thấp có thể tiếp cận với những dự án này lại là một vấn đề quan trọng, phải chờ đợi một cơ chế cụ thể về tài chính.
Vừa qua, cánh cửa vay vốn từ ngân hàng bị đóng chặt cũng đồng nghĩa với việc hi vọng có một căn nhà của người thu nhập thấp ngày càng hẹp dần.
Thêm vào đó, với việc giá nhà đất bị đẩy lên quá cao trong thời gian trước đây, nay dù có giảm rất nhiều nhưng vẫn rất xa vời. Ngay như dự án nhà diện tích nhỏ của Công ty Đất Lành có giá bán khoảng 400 triệu đồng/căn hộ cũng đang là mức giá quá tầm với nhiều người.
Để người nghèo có thể tiếp cận
Hiện ở TP.HCM, mặc dù Quỹ phát triển nhà ở của TP vẫn đang có chương trình cho vay mua nhà dành cho người thu nhập thấp, nhưng hầu hết tiêu chuẩn còn khó và đối tượng được vay còn quá hạn chế.
Thông thường, ở những dự án có sự hỗ trợ của ngân hàng thì người mua được vay tối đa 70% giá trị căn nhà. Giả sử cần mua một căn nhà có giá 700 triệu đồng, người mua cần vay số tiền 490 triệu đồng. Thế nhưng, số tiền phía quỹ cho phép vay chỉ tối đa 300 triệu đồng.
Theo ông Lê Chí Sĩ - giám đốc chiến lược Công ty CP Nhà Thủ Đức, để doanh nghiệp có thể cùng bắt tay với Nhà nước thực hiện chương trình nhà ở xã hội, Nhà nước phải giữ vai trò "nhạc trưởng" đề ra các chính sách đầu tư đặc biệt cho hình thức bất động sản là nhà ở xã hội và cũng nhằm hạn chế sự vận dụng quá đáng hoặc lạm dụng những quy định chồng chéo trong việc giải quyết hồ sơ đầu tư.
"Nhà nước phải cam kết với doanh nghiệp là sẽ mua lại các block chung cư này với giá mua mà doanh nghiệp phải có lãi tối thiểu từ 7-10%" - ông Sĩ đề nghị.
Trong khi đó, ông Nguyễn Ngọc Thạch - phó giám đốc Quỹ phát triển nhà ở - nhận xét: "Đây là vấn đề mới, vì vậy để đẩy nhanh kế hoạch phát triển nhà ở xã hội, trước hết TP cần tạo điều kiện về nguồn quỹ đất công và nguồn kinh phí, lựa chọn một số chủ đầu tư để thực hiện dự án phát triển nhà ở xã hội thuộc sở hữu nhà nước để cho thuê, thuê mua trên địa bàn".
Theo ông Nguyễn Ngọc Thạch, hiện Quĩ phát triển nhà ở TP đang xem xét mở rộng đối tượng vay cho cán bộ quản lý và công nhân làm việc tại tất cả khu chế xuất và khu công nghiệp, đồng thời xem xét thêm đối tượng công nhân có tay nghề cao, có thâm niên công tác. Hiện Quỹ phát triển nhà ở TP đã giải ngân cho 247 hồ sơ vay với tổng trị giá 58,077 tỉ đồng...".
Theo Tuổi trẻ Online
