 |
| Những người có thu nhập thấp nộp hồ sơ mua nhà |
Mới đây, Vinaconex Xuân Mai đã chính thức công khai kết quả chấm điểm mua nhà giá thấp. Trước ngày 15-11, Ban thanh tra liên ngành sẽ phối hợp thực hiện thẩm tra, sau đó sẽ chốt danh sách và tiến hành bốc thăm ký hợp đồng mua, bán căn hộ. Việc lựa chọn đối tượng được mua nhà ở thu nhập thấp được thực hiện theo phương pháp chấm điểm, người có tổng số điểm cao hơn sẽ được ưu tiên giải quyết trước.
Trong các tiêu chí chấm điểm của Hà Nội, tiêu chí khó khăn về nhà ở được điểm cao nhất (50), tiêu chí về đối tượng (30), tiêu chí ưu tiên khác được cộng thêm 10 điểm. Một số tiêu chí khác do thành phố quy định cũng được cộng thêm 10 điểm như: bà mẹ Việt Nam anh hùng, lão thành cách mạng, anh hùng lực lượng vũ trang nhân dân, anh hùng lao động trong thời kỳ đổi mới, giáo sư, nhà giáo nhân dân....
Với những quy định trên, cộng với việc quy định thủ tục làm hồ sơ mua nhà thu nhập thấp khá rõ ràng, kết quả công khai, nhưng nhiều người vẫn đặt câu hỏi liệu nhà ở thu nhập thấp có đến đúng đối tượng? Dư luận ấy không phải không có căn cứ.
Thực tế là trong đợt nhận hồ sơ đầu tiên này có tới gần 50% số hồ sơ bị loại do các loại giấy xác nhận hộ khẩu và thực trạng nhà ở chưa rõ ràng, đầy đủ. Nhiều người phản ánh rằng chính quyền địa phương cũng chưa nắm rõ tinh thần của Thông tư 36/2009/TT-BXD của Bộ Xây dựng để làm các thủ tục xác nhận.
Bên cạnh đó, không ít chuyên gia vẫn nghi ngờ, bởi các biện pháp hành chính thuần túy thường không thể kín kẽ hết. Bằng chứng là trong đợt nhận hồ sơ đầu tiên, người ta thấy có hàng đoàn xe ôtô đi nộp hồ sơ, và không ít hồ sơ trong số đó đã qua vòng sơ tuyển. Chưa biết công tác hậu kiểm sẽ hiệu quả đến mức nào, nhưng rõ ràng hiện tượng lách luật đã có.
Tiễn sĩ Hoàng Văn Cường, Đại học Kinh tế Quốc dân cho rằng, để chủ trương nhà ở cho người thu nhập trung bình và thấp đạt hiệu quả, kinh nghiệm của nhiều nước là phải kết hợp khéo léo giữa yếu tố hành chính và yếu tố thương mại.
Nghĩa là ngoài các quy định hành chính để khống chế đối tượng thì phải có những biện pháp làm cho giá trị thị trường của ngôi nhà chỉ phù hợp với những người có thu nhập trung bình và thấp. Điều này không đồng nghĩ với chất lượng thấp hay phân biệt đối xử với người thu nhập thấp mà là đáp ứng đúng và trúng nhu cầu của đối tượng này.
Chúng ta có thể đặt ra những ràng buộc cộng đồng phù hợp với người thu nhập thấp, buộc những người sống trong khu nhà đó phải tuân theo; nguyên vật liệu, trang thiết bị không cần cao cấp nhưng phải bền chắc… Vị trí xây nhà có thể không cần quá xa trung tâm (người thu nhập thấp thường có thời gian làm việc cao, chi phí đi lại thấp) mà có thể xây ở những vị trí gần trung tâm nhưng có giá trị thị trường thấp.
Sự phân biệt rõ ràng giữa nhà ở thu nhập thấp và nhà ở thương mại sẽ khiến những người thu nhập cao không phải tìm mọi cách để chen chân vào tòa nhà đó, khách quan làm giá trị thị trường của ngôi nhà đó thấp đi và người thu nhập thấp sẽ dễ dàng tiếp cận hơn.
| Tiến sĩ Hoàng Văn Cường (Đại học Kinh tế Quốc dân): Các biện pháp hành chính thuần túy sẽ không hiệu quả Chủ trương xây dựng nhà ở thu nhập thấp của chúng ta là rất đúng, rất nhân văn, song theo tôi, chúng ta đang đặt ra một mục tiêu hơi khó thục hiện, đó là: Người thu nhập thấp cũng được hưởng những dịch vụ (về nhà ở) như người thu nhập cao. Cụ thể là chúng ta cố gắng có những ưu đãi cho chủ đầu tư để nhà cho người thu nhập thấp có chất lượng và dịch vụ như nhà thương mại rồi sử dụng những biện pháp hành chính để khống chế đối tượng được mua. Điều này sẽ khiến các đối tượng không thuộc diện mua nhà cố tình lách luật để chen chân vào. Thực tế thì giá bán trên thị trường không phải do nhà sản xuất đặt ra mà do quan hệ cung cầu. Nếu giá thị trường ngôi nhà cao mà ta cố bán với giá rẻ thì sẽ có những người, gồm cả người giàu và người có thu nhập thấp vì hoàn cảnh mà tìm mọi cách để mua nhà giá rẻ, sau đó bán lại theo giá thị trường mà hưởng lợi nhuận. Chúng ta quy định trong vòng 10 năm không được bán nhà ấy, người ta vẫn có thể tìm mọi cách để lách luật. Cũng giống như quy định nhà, đất chưa có giấy tờ thì không được mua bán, chuyển nhượng nhưng thực tế người ta vẫn mua bán dưới nhiều hình thức. Ông Nguyễn Quốc Tuấn (Phó Giám đốc Sở Xây dựng Hà Nội): Xử lý nghiêm những hành vi gian dối Xác nhận về nhân khẩu và thực trạng nhà ở của hộ gia đình, cá nhân khi đăng ký mua, thuê mua nhà ở thu nhập thấp thuộc trách nhiệm của công an phường và chính quyền địa phương. Việc xác nhận này đã được quy định tại điều 19 của Quyết định 34. Theo đó, các tổ chức, cá nhân có hành vi gian dối về đối tượng, điều kiện để được mua, thuê và thuê mua nhà ở có thu nhập thấp thì ngoài việc bị xử lý theo quy định còn buộc phải trả lại nhà đã mua, thuê. Đối với người lợi dụng chức vụ quyền hạn làm trái các quy định liên quan đến việc xác nhận đối tượng cũng như việc bán, cho thuê, thuê mua và quản lý sử dụng nhà ở xã hội, nhà thu nhập thấp thì tùy theo mức độ sẽ bị xử phạt hành chính hoặc truy cứu trách nhiệm hình sự. Người vi phạm nếu gây thiệt hại về vật chất sẽ phải bồi thường. Các chủ đầu tư dự án nhà ở thu nhập thấp thực hiện việc bán, cho thuê, thuê, mua nhà ở thu nhập thấp không đúng theo quy định tại quyết định này thì ngoài việc bị xử phạt theo quy định về hành chính trong quản lý và phát triển nhà ở còn bị buộc phải hoàn trả các khoản chi phí được ưu đãi, bị thu hồi dự án, không được thực hiện các dự án kinh doanh bất động sản trong thời gian 2 năm kể từ ngày dự án bị thu hồi hoặc bị thu hồi đăng ký kinh doanh. GS. Vũ Hoan (Chủ tịch Liên hiệp các hội Khoa học và Kỹ thuật Hà Nội): Ưu tiên những gia đình chính sách Những người lao động thuộc các đơn vị sự nghiệp ngoài công lập, doanh nghiệp thuộc các thành phần kinh tế, hợp tác xã (kể cả trường hợp đã được nghỉ theo chế độ quy định), lao động tự do, kinh doanh cá thể cũng thuộc diện được mua nhà cho người thu nhập thấp. Những đối tượng này phải đảm bảo có mức thu nhập hàng tháng không thuộc diện chịu thuế thu nhập cá nhân, hoàn toàn chưa được Nhà nước hỗ trợ về nhà ở và được tính điểm để đảm bảo khách quan. Tuy vậy số lượng nhà không đủ đáp ứng nhu cầu của người dân là lý do chính khiến một bộ phận đủ điều kiện mua nhà nhưng vẫn chưa mua được. Tôi cho rằng, không có việc nhà ở dành cho người có thu nhập thấp không đến được đúng đối tượng. Có chăng chỉ là việc có quá nhiều người đủ điều kiện nhưng số lượng nhà có hạn gây ra tin đồn cho rằng thiếu minh bạch trong việc bán nhà cho người thu nhập thấp. GS.TSKH Nguyễn Thế Bá (Chủ tịch Hội Quy hoạch Phát triển đô thị Việt Nam): Bám sát các quy định Tôi được biết, kể từ ngày 1-1-2010, việc bán nhà cho người có thu nhập thấp sẽ phải căn cứ theo các quy định tại Thông tư 36 và Quyết định 34. Chủ đầu tư chỉ tiếp nhận đơn và sơ tuyển theo các tiêu chí quy định để xếp danh sách theo thang điểm lấy từ cao xuống thấp đủ số căn hộ của dự án rồi trình lên Sở Xây dựng Hà Nội thẩm định, kiểm duyệt. Vì vậy, quyền quyết định không phải hoàn toàn thuộc về chủ đầu tư. Hiện nay, đối tượng đủ điều kiện mua nhà dành cho người thu nhập thấp tương đối lớn, có khá nhiều hộ gia đình đạt thang điểm 90 (chưa có nhà ở; có 2 người trở lên là cán bộ, công chức, viên chức hưởng lương từ ngân sách hoặc viên chức thuộc các đơn vị sự nghiệp, lực lượng vũ trang…). Như thế có thể thấy rằng, người mua nhà thu nhập thấp đạt đầy đủ điều kiện đã quy định chắc chắn sẽ mua được nhà. Tuy nhiên, việc số lượng nhà có hạn chính là lý do khiến có một bộ phận đủ tiêu chuẩn mua nhà nhưng vẫn chưa mua được. Thành phố Hà Nội đã dành khung 10 điểm ưu tiên để áp dụng cụ thể cho các đối tượng, gia đình chính sách, thương bệnh binh, anh hùng lao động, người có công, người được tặng thưởng các danh hiệu, huân, huy chương... |
(Theo ANTĐ)
