Sở Quy hoạch Kiến trúc Tp.HCM cho biết, theo chiến lược đầu tư phát triển tới năm 2020 trong những quy hoạch đề ra, Tp.HCM sẽ hình thành một “thành phố năng động” trong lòng đất. Điều đó có nghĩa là trong vòng 5 năm tới, Tp.HCM sẽ có một đại công trường ngầm để triển khai xây dựng các dự án hạ tầng giao thông và trung tâm thương mại với quy mô hiện đại bên dưới khu vực phát triển mạnh nhất của thành phố này mà không làm hảnh hưởng lớn tới các hoạt động bên trên mặt đất đang hiện hữu.
Theo đó, khu trung tâm sẽ được chia ra thành 5 phân khu chính. Trong đó, bên cạnh việc bảo tồn và phát huy các giá trị văn hóa - lịch sử kiến trúc hiện hữu, Tp.HCM sẽ biến nơi đây trở thành một khu vực kinh tế - thương mại phát triển mang tầm khu vực vực châu Á. Tất cả các dự án này đều nằm dưới lòng đất. Phân khu 1 sẽ trở thành khu vực tập trung những công trình có chức năng thương mại - tài Chính (CBD) của Tp.HCM, đa số được xây dựng ngầm dưới lòng đất với quy mô gần 50.000m2.
Cụ thể, phân khu 1 sẽ có tổng cộng 7 nhà ga Metro ngầm (tàu vận tải có khối lượng lớn) được tiến hành xây dựng, bao gồm 1 nhà ga của tuyến số 4, 2 nhà ga của tuyến số 3A, 2 nhà ga của tuyến số 2, 2 nhà ga của tuyến số 1 và Nhà ga Bến Thành sẽ là điểm gặp nhau của những tuyến số 1, 2, 3A và 4. Có thể thấy, bên cạnh nhà ga xe buýt hiện hữu, trước chợ Bến Thành còn có những nhà ga Metro và BRT (vận chuyển nhanh bằng xe buýt) tạo nên một khu vực ga giao thông công cộng ngầm quan trọng nhất của thành phố.
Phân khu 2 sẽ có 3 tuyến Metro, đó là tuyến số 2 đi dưới đường Cách Mạng Tháng 8 đến nhà ga Bến Thành, tuyến số 3 đi dưới đường Nguyễn Thị Minh Khai với 3 nhà và tuyến số 4 đi từ đường Hai Bà Trưng lên nhà ga Bến Thành.
 |
| Hiện nay, Tp.HCM đã lên kế hoạch phát triển các dự án trong lòng đất |
Phân khu 3 bao gồm 2 nhà ga UMRT được quy hoạch dành cho tuyến số 1 và số 5. Nhà ga UMRT dự kiến được bố trí gần cầu Sài Gòn. Hiện nay, khả năng tiếp cận từ khu CBD đến đường Nguyễn Hữu Cảnh còn đang hạn chế. Tuy nhiên, các dịch vụ kèm theo của tuyến Metro có thể tăng cường khả năng tiếp cận của khu vực này trong tương lai.
Phân khu 4 sẽ có những tuyến Metro 2, 3 và 4. Tuyến số 2, 3 sẽ lần lượt chạy dưới đường Cách Mạng Tháng Tám và đường Nguyễn Thị Minh Khai. Còn tuyến số 4 sẽ đi bên dưới đường Hai Bà Trưng.
Phân khu 5 bao gồm khu vực kế cận phân khu 1 về phía Nam, phát triển với chức năng thương mại, kinh doanh tiếp nối từ khu Trung tâm Thương mại - Tài chính, thuộc một phần quận 4 và quận 1.
Bên cạnh đó, Sở Quy hoạch Kiến trúc cũng đang cân nhắc vấn đề phát triển cao tầng trong lõi trung tâm vẫn đang được khuyến khích. Tuy nhiên, cần có sự cân đối hợp lý nhằm giảm bớt sự quá tải lên cơ sở hạ tầng ngầm, dành nhiều diện tích đất cho không gian xanh, không gian đi bộ dọc bờ sông Sài Gòn, không gian công cộng hướng ra sông từ cảng quận 4 tới khu Tân Cảng.
Tp.HCM cần ưu tiên dành diện tích đất xung quanh khu công viên 23/9 hiện hữu để thực hiện đầu tư phát triển bến xe buýt ngầm, một phần làm bãi đậu xe ngầm kết hợp với thương mại, quy mô tối đa là 4 tầng ngầm (2 tầng thương mại - dịch vụ, 2 tầng đậu xe) để giải phóng không gian bên trên mặt đất, đồng thời chống ùn tắc giao thông cho khu vực nội thành.
Tp.HCM sẽ tập trung vào việc mở rộng không gian đô thị về phía sông và thu hút đầu tư vào những khu vực dọc bờ Tây sông Sài Gòn để tạo động lực phát triển, sức thu hút đầu tư cho vùng phía Bắc khu trung tâm, dọc tuyến Metro số 1.
Nhằm đạt được mục tiêu đầu tư hạ tầng cơ sở dưới lòng đất đề ra đúng với Đồ án, nhà thầu tư vấn Nikken Sekkei của Nhật Bản tính toán, từ nay tới năm 2020 Tp.HCM cần ít nhất một nguồn vốn đầu tư là 900 triệu USD.
Những dự án được ưu tiên kêu gọi đầu tư bao gồm:
- Dự án xây dựng đường ngầm dọc theo đường Tôn Đức Thắng (đoạn dọc công viên Bến Bạch Đằng) tạo công viên bờ sông.
- Xây dựng đường bộ ngầm, bến xe buýt, bãi đậu xe và trung tâm mua sắm ngầm bên dưới Công viên 23/9.
- Xây dựng trung tâm mua sắm và bãi đậu xe bên dưới Công trường Mê Linh và công viên dọc bờ sông Sài Gòn.
Ngoài ra, còn những dự án đang được xem xét, thực hiện như bãi xe ngầm dưới công viên Lê Văn Tám, sân thể thao Hoa Lư, sân khâu Trống Đông...
