Loạn xác nhận, đập thông tường
Hàng năm, đoàn thanh tra các cấp đều có kế hoạch kiểm tra dự án NOXH trên địa bàn Hà Nội. Nhưng nhiều năm nay, cơ quan chức năng của Hà Nội chỉ xử phạt được 2 trường hợp chuyển nhượng trái phép NOXH tại dự án Ngô Thì Nhậm (Hà Đông) và 8 trường hợp hộ gia đình đăng ký mua nhà 2 lần ở các dự án NOXH. Còn lại, hầu hết các dự án đều được kết luận “đúng quy định, xét duyệt đúng quy trình”. Hiện tại, mọi quy trình xét duyệt đối tượng, chấm điểm đều do chủ đầu tư tiến hành. Vì vậy mới có câu chuyện ông bố của một lãnh đạo là chủ đầu tư dự án NOXH có căn hộ tại dự án do con xây. Trên thực tế, một số quy định bất ổn từ việc đơn giản hóa thủ tục xác nhận cho người dân khi mua NOXH đã gây nên tình trạng loạn xác nhận.
Theo thông tư hướng dẫn của Nghị định 100/2015/NĐ-CP, người có nhu cầu mua NOXH chỉ cần xác nhận chưa có nhà của lãnh đạo nơi công tác (kể cả công ty cổ phần, trách nhiệm hữu hạn) kèm theo quyết định bổ nhiệm, hợp đồng lao động thời hạn 1 năm trở nên là xong khâu khó nhất khi làm hồ sơ. Đây chính là kẽ hở để các đối tượng “cò” lợi dụng làm khống nhiều bộ hồ sơ và khi được xét duyệt đủ điều kiện mua nhà ngay lập tức chuyển nhượng, khiến chủ đầu tư không thể kiểm soát được.
Vậy mới có tình trạng, nhiều chủ hộ khi về ở đã bán cho nhau để đập thông tầng như tại dự án NOXH số 30 Phạm Văn Đồng (Dịch Vọng, Cầu Giấy, Hà Nội) do Công ty CP Đầu tư xây dựng và Thương mại dịch vụ Bắc Hà làm chủ đầu tư. Được biết, hai căn hộ số 20 và 21 của các tầng 8, 9, 14, 18 được đập thông với nhau, tạo thành những căn hộ lớn. Đáng nói, tại tầng 19 có tới 06 căn hộ là 1901, 1902, 1906, 1907, 1920, 1921 được nối thông thành 03 căn hộ lớn.
Dự án NOXH 30 Phạm Văn Đồng (Cầu Giấy, Hà Nội) với nhiều
căn hộ thông tầng chưa bị xử lý. Ảnh: TG.
Mặc dù sai phạm khá rõ nhưng trong văn bản trả lời đại biểu Quốc hội Nguyễn Sỹ Cương liên quan đến việc thông các căn hộ tại dự án NOXH Phạm Văn Đồng, đại diện Bộ Xây dựng khẳng định, Bộ đã nắm được thông tin ông Cương nêu và đã có văn bản đề nghị Sở Xây dựng Hà Nội kiểm tra, làm rõ, xử lý sai phạm (nếu có). Theo báo cáo của Thanh tra Sở Xây dựng Hà Nội, trên thực tế có một số căn hộ ghép căn tại tòa nhà trên. Văn bản cũng nêu rõ, từ đơn trình bày và hồ sơ của các chủ sở hữu căn hộ cung cấp thì các hộ ghép căn này đều có quan hệ trong gia đình (bố con, anh chị em) và các chủ hộ cho rằng, ghép căn là để tiện cho sinh hoạt gia đình.
Hiện nay, tình trạng cho thuê lại các căn hộ tại dự án NOXH đang diễn ra tràn lan. Thậm chí, nhiều chủ nhân căn hộ NOXH còn sở hữu xe sang như: BMW, Lexus...
Có danh sách đối tượng trục lợi?
Ông Vũ Ngọc Đạm, Trưởng phòng Phát triển nhà và Thị trường bất động sản (Sở Xây dựng Hà Nội) cho hay, liên quan đến sai phạm của chủ đầu tư và người dân tại NOXH như thông căn hộ, cơi nới tầng, cơ quan chức năng mới chỉ dừng lại ở xử phạt hành chính còn chưa có quy định liên quan đến khắc phục lại hiện trạng.
“Sở Xây dựng cũng thấy bất cập nên chúng tôi đang xem xét kiến nghị một số vấn đề liên quan đến NOXH. Bên cạnh việc xử phạt hành chính phải có chế tài yêu cầu hoàn trả lại hiện trạng. Trong hợp đồng mua bán phải ghi rõ, căn hộ không được phép cho thuê lại mới có cơ sở để xử phạt”, ông Đạm nói.
Ông Đạm cho biết, trách nhiệm xét duyệt cho người mua NOXH chủ yếu thuộc về chủ đầu tư dự án. Từ lúc bắt đầu nhận hồ sơ đến khi xem xét chấm điểm, người nộp hồ sơ có được mua hay không, có được ký hợp đồng hay không thì chủ đầu tư quyết. Còn Sở Xây dựng chủ yếu kiểm tra để sàng lọc các đối tượng mua ở hai dự án. Theo ông Đạm, nếu phát hiện trường hợp chủ đầu tư cố tình vi phạm pháp luật, tiếp tay để trục lợi sẽ liệt họ vào danh sách “đen” trong đầu tư xây dựng NOXH. Ngoài ra, Sở xây dựng sẽ kiến nghị TP. Hà Nội không giao thực hiện các dự án NOXH khác trên địa bàn.
Luật sư Bùi Sinh Quyền, Trưởng Văn phòng Luật sư Phúc Thọ đánh giá, do nhu cầu NOXH khá lớn, trong khi nguồn cung có phần hạn chế, đặc biệt là đối với những dự án NOXH có hạ tầng tốt làm nảy sinh tâm lý sốt ruột, nôn nóng muốn thuê, mua. Chính bởi tâm lý này của khách hàng đã tạo điều kiện cho bên thứ ba tung ra các chiêu trò để trục lợi.
Ông Quyền phân tích, bán chui NOXH nếu xảy ra tranh chấp hoặc quá trình sử dụng nhà có vấn đề gì thì người mua hoàn toàn gánh chịu rủi ro. Trong trường hợp có người kiện người bán hoặc cơ quan liên quan thì không có cơ sở pháp lý, pháp luật để bảo vệ quyền lợi của người mua nhà.
Theo một lãnh đạo Thanh tra Bộ Xây dựng, hiện Bộ đang tập hợp lại báo cáo kết luận thanh tra về NOXH trên 63 tỉnh thành. Bên cạnh những sai phạm, bất cập, thanh tra Bộ sẽ đề xuất những giải pháp về chính sách cho NOXH.
