Làn sóng chuyển nhượng dự án BĐS
Thương vụ mua bán, chuyển nhượng (M&A) nghìn tỷ đáng chú ý nhất thời gian qua tại TP. Đà Nẵng được cho là dự án Hyatt Regency có quy mô 400 biệt thự, căn hộ và phòng khách sạn được Tập đoàn Indochina Land bán cho Gaw Capital. Dự án một mặt nằm trên đường Trường Sa (quận Ngũ Hành Sơn) và một mặt tiếp giáp với bãi biển, đây là 1 trong 4 dự án mà Indochina Land bán cho Gaw Capital hồi năm ngoái. Bên cạnh đó, Indochina Land còn sang nhượng lại sân golf đang khai thác là Montgomerie Links cùng 66 biệt thự cao cấp với giá 25,5 triệu USD.
VinaCapital được xem là "vua đất" ven biển Đà Nẵng cũng đang thoái vốn và chuyển nhượng hàng loạt dự án, đáng chú ý là 2 thương vụ chuyển nhượng dự án Marina Complex nằm ngay bờ sông Hàn, với quy mô 17,6 ha và sân golf 18 lỗ Danang Golf Club với giá hơn 12 triệu USD cho Quốc Cường Gia Lai hồi cuối tháng 2/2016. Một số dự án BĐS khác tại Đà Nẵng của quỹ đầu tư này có tổng vốn đầu tư tại thời điểm công bố lên đến 325 triệu USD cũng đã được bán cho World Trade Centre.
Một thương vụ đình đám khác là Khách sạn One Poera Danang (quy mô 200 phòng tiêu chuẩn 5 sao) của Hoàng Anh Gia Lai, sau đó được sang tay cho một đại gia với giá 31,4 triệu USD. Khách sạn này có điểm đến mới là nhà đầu tư Success Dragon. Vừa qua, cao ốc Indochina Riverside (74 - đường Bạch Đằng) cũng được VinaIndochina sang tên cho nhà đầu tư Kajima.
 |
| Hyatt Regency là một trong những dự án chuyển nhượng với giá trị rất lớn, song TP. Đà Nẵng không thu được một đồng tiền thuế |
Thống kê của cơ quan thuế TP. Đà Nẵng cho thấy, một số đơn vị đã nộp thuế như tiền thuê đất nộp một lần của Công ty TNHH Sân golf VinaCapital và Công ty TNHH Mega Assets là 103,6 tỷ đồng; Công ty TNHH Sân golf VinaCapital nộp thuế thu nhập doanh nghiệp từ hoạt động chuyển nhượng vốn là 178,6 tỷ đồng; … Song, có những dự án được nhà đầu tư chuyển nhượng nhưng cơ quan thuế không thu được đồng nào.
Chẳng hạn, dự án Hyatt Regency được thực hiện chuyển nhượng qua giao dịch của công ty mẹ (có trụ sở ở nước ngoài) với đối tác cũng không có trụ sở tại Việt Nam, nên dù giá chuyển nhượng của dự án lên tới 1.000 tỷ đồng, nhưng cơ quan thuế Việt Nam không thể thu thuế. Ông Trần Văn Sơn, Giám đốc Sở Kế hoạch và Đầu tư TP. Đà Nẵng cho rằng: Đây là lỗ hổng rất lớn của luật pháp. Chúng tôi kiến nghị, khi doanh nghiệp thay đổi cổ đông thì buộc phải thực hiện nghĩa vụ thuế.
Cần sửa đổi, bổ sung Luật
Giám đốc Sở Kế hoạch và Đầu tư TP. Đà Nẵng Trần Văn Sơn cũng cho biết thêm, rất nhiều lỗ hổng pháp luật đang gây khó cho địa phương trong việc quản lý, thu thuế. Đơn cử, việc không ghi cổ đông trong giấy chứng nhận đầu tư cũng khiến Thành phố thất thoát khoản thu thuế lớn khi doanh nghiệp thực hiện việc chuyển nhượng.
Theo ông Sơn, thời gian qua, các nhà đầu tư nước ngoài đã vận dụng những điều khoản tại các văn bản hướng dẫn thực hiện Luật Doanh nghiệp về quy chế góp vốn, mua cổ phần của nhà đầu tư nước ngoài trong các doanh nghiệp Việt Nam để tham gia sở hữu đất tại TP. Đà Nẵng. Sau khi có quyền sở hữu đất tại Thành phố, các nhà đầu tư nước ngoài thành lập công ty con thực hiện dự án (phổ biến nhất là loại hình dự án BĐS, du lịch). Sau đó, nhà đầu tư này chuyển nhượng dự án cho nhà đầu tư khác thông qua việc thay đổi chủ sở hữu công ty mẹ ở nước ngoài mà không làm thay đổi pháp nhân công ty con tại Việt Nam.
Thực tế cho thấy, việc chuyển nhượng này đang ở mức độ khá phổ biến, song do luật hiện hành của Việt Nam chưa quy định về nghĩa vụ thuế đối với việc chuyển đổi chủ sở hữu, cổ đông, nên TP. Đà Nẵng nói riêng và các địa phương khác nói chung không thu được thuế từ hoạt động này.
Để chống thất thu thuế từ việc chuyển nhượng các dự án FDI và thực hiện Công văn 3148/BTNMT-TTr (ngày 1/8/2016 của Bộ Tài nguyên và Môi trường) về thực hiện các biện pháp phòng, chống rửa tiền, TP. Đà Nẵng giao Sở Tài nguyên & Môi trường phối hợp với Cục Thuế Đà Nẵng, Sở Tư pháp và UBND các quận, huyện chỉ đạo các đơn vị trực thuộc, các phòng công chứng triển khai thực hiện các biện pháp phòng, chống rửa tiền theo quy định tại Luật Phòng, chống rửa tiền và các văn bản hướng dẫn thi hành.
Một lãnh đạo UBND TP. Đà Nẵng kiến nghị, Chính phủ cần xem xét đề nghị Quốc hội bổ sung quy định đối với việc mua cổ phần, phần vốn góp của nhà đầu tư nước ngoài trong các doanh nghiệp Việt Nam. Nếu dự án có sử dụng đất thì cơ quan đăng ký đầu tư tổ chức thẩm định và lấy ý kiến các cơ quan có liên quan theo quy định trước khi thông báo bằng văn bản cho nhà đầu tư nước ngoài.
